Een portret van: Richard de Boer
Richard aan het werk in zijn atelier
Wie zijn toch eigenlijk al die kunstenaars die via SAM een atelier hebben? Wat doen ze, wat maken ze en wat drijft ze? In de serie Achter de deur van… belicht SAM de komende tijd een aantal van deze creatieve geesten.
Achter de deur van… Richard de Boer (1989), Architectonisch Vormgever
Tekst: Rick van der Linden
Richard de Boer huurt sinds juli een atelier in de SAM-Decorfabriek. Zijn werkruimte is licht, hoog en staat vol apparatuur en gereedschap. Op schragen staan schaalmodellen en bouwfragmenten, omringd door notities met afmetingen en aanzichten van gebouwen. Het atelier oogt geordend. Hier is iemand aan het werk die goed weet te structureren.
Wie ben je en wat doe je?
Ik ben Richard de Boer, 28 jaar oud en ik ben Architectonisch Vormgever. Ik ben opgegroeid in Asten in het oosten van Brabant en ben naar Maastricht verhuisd voor mijn Bachelor en Masterstudie aan de Kunstacademie. Na mijn afstuderen heb ik even getwijfeld of ik in Maastricht moest blijven, maar nu ik dit atelier huur voel ik dat ik goed zit.
‘Kan ik dit wel?’
Maquette
Hoe ga je te werk?
Sommige mensen hebben een idee of concept nodig om iets te maken. Ik werk meestal vanuit een materiaal, bijvoorbeeld een stuk hout, gips of natuursteen. Daar begin ik mee te experimenteren en daar komt iets uit. Een tijd geleden heb ik bijvoorbeeld een paviljoen in een landschappelijk gebied ontworpen. Er was geen tekening of plan – ik begon met het zagen van eikenhouten latjes en bouwde aan een schaalmodel. Vanuit die latjes ontstond vervolgens een gebouw.
Opleidingen zijn vaak gericht op het werken vanuit een concept, maar daar heb ik moeite mee. Daarom heb ik tijdens mijn studie vaak gedacht ‘kan ik dit wel?’. Ik kon me verliezen in theorie, maar als ik eenmaal begon met maken viel er een last van mijn schouders. Ik probeer vanuit mijn intuïtie te werken om tot een architectonische interventie te komen. Het afzonderen om in stilte aan het ontwerp te werken, daar leent deze ruimte zich goed voor.
Wat is jouw achtergrond?
Ik ben begonnen op het VMBO, waar ik Bouwkunde heb gedaan. Deze opleiding was vrij praktisch ingesteld en startte helemaal vanuit de basis. Bijvoorbeeld het maken van houtverbindingen die vervolgens steeds complexer werden, om daarna een kozijn te maken, het kozijn te stellen en het in te metselen. Vervolgens heb ik op het MBO de opleiding Interieurbouw gevolgd. Een voortzetting van mijn eerdere studie, maar meer de diepte in. Hier ging het om grotere projecten met veel tekenwerk en alle voorbereidingen die bij een interieurproject komen kijken. Ik ben daar als werkvoorbereider afgestudeerd.
Een aantal jaar geleden begon ik hier in Maastricht op de Kunstacademie aan een Bachelorstudie Architectonische Vormgeving en eind 2017 haalde ik mijn Master in Interieurarchitectuur.
Verrassingsmoment
Maquette
Wat is je favoriete kunstwerk?
Hmm… Moeilijk. Ik heb niet direct een favoriet kunstwerk of een favoriete kunstenaar. Dat wisselt met periodes. Twee weken geleden las ik oude aantekeningen door en vond ik mijn notities over Adolphe Appia terug. Appia is een architect die ook theaterdecors ontwierp. Hij werkte intenstief met diepte, licht en schaduw, vlakken en verhouding. Hoewel hij al bijna 100 jaar dood is blijven zijn ontwerpen tijdloos.
Wat inspireert je?
Het bouwen zelf. Het beginnen met bouwen – in miniatuur of met fragment – en me door toevalligheden en context laten leiden. Als ik op zoek ga naar inspiratie blijf ik vaak te lang langen. Ik moet gewoon beginnen. Het is soms fascinerend om te zien hoe je met een werkstuk jezelf kunt verrassen. Het vraagt een bepaalde openheid en distantie om dit verrassingsmoment te zien en vervolgens te grijpen.
Waar ben je nu mee bezig?
Op dit moment werk ik samen met oud-studiegenoot Roy Ruigt aan een aanbouw voor een nieuwbouwhuis in Sittard. We zitten nu in de fase van het schetsontwerp en richten ons op het verbinden van de aanbouw met het bestaande huis, het terras en de tuin. Onlangs hebben we een verbouwing in Son afgerond. In het voorjaar assisteerde ik kunstenaar Ingeborg Meulendijks bij een kunstproject voor een villa in het midden van het land.
Oude boerderij met atelier
Tools
Wat is je droomproject?
Het is mijn droom om een oude boerderij te kopen en die op te knappen. In de tuin zou ik dan mijn atelier bouwen, een constructie van staal en hout met grote ramen. Misschien nog ver weg, maar die gedachte speelt zo nu en dan door mijn hoofd…
Wat is je meest belangrijke gereedschap, waar kun je echt niet zonder?
Mijn favoriete materiaal is hout, hier ben ik het meest vertrouwd mee. Mijn meest belangrijke gereedschap is daarom de zaag. Ik wil me meer gaan verdiepen in metaal en denk erover een lasapparaat aan te schaffen. Ik ben benieuwd wat daarmee mogelijk is, ook met de combinatie van hout en metaal.
‘Werk op je eigen tempo’
Detail houten kozijn
Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt?
Een docent op het VMBO zei ooit ‘Werk op je eigen tempo. Probeer eerst de beweging van het gereedschap te leren kennen. De snelheid komt dan vanzelf.’ Ik was altijd de meest langzame van de klas en voelde voortdurend de druk om sneller te werken. Inmiddels voel ik die druk stukken minder. De maatschappij is al zo snel, zo resultaatgericht. Iets meer de rust nemen om dingen te doen is niet verkeerd.
Tot slot, wat betekent SAM voor jou?
Ik zit pas sinds deze zomer in mijn atelier in de SAM-Decorfabriek. De ruimte is groot, ik kan er eindeloos maken en onderzoeken. Een paar maanden geleden ben ik afgestudeerd en de periode erna heb ik gezocht naar een geschikte werkruimte. Voorheen werkte ik vaak in een deel van de garage van mijn ouders in Brabant, maar dat werd steeds lastiger. Dankzij de starterskorting van SAM kan ik de eerste jaren voor een lager bedrag huren. Zo kan ik me helemaal focussen op het ontwikkelen van eigen projecten en die in opdracht.